Japonca (日本語,
Nihongo) 130 milyonun üzerindeki
[1] Japonya'daki insanlar ve Japon göçmen toplulukları tarafından konuşulan bir dildir.
Ryukyu dilleriyle ilişkilidir fakat diğer dillerle herhangi bir akrabalığı kanıtsız kalmıştır.
Bitişken bir dildir; fiil biçimleri ve konuşanın, dinleyicinin bağıl statüsünü ve konuşmada bahsedilen kişinin orada bulunup bulunmadığını belirten özel sözcük kadrosuyla Japon toplumunun hiyerarşik doğasını yansıtan karmaşık bir saygı ifadesi sistemi ile sivrilir. Japoncanın ses envanteri nispeten küçüktür ve sözcüksel olarak tonlamalı vurgu sistemi vardır. Ayrıca Japonca hecelerin sonunda -n ünsüzü dışında bir ünsüz bulunmaz.
Japonca üç farklı tipteki yazının bir kombinasyonu ile yazılır:
kanji (漢字 / かんじ) adlanan Çince karakterler, ve Çince karakterlerden uyarlanan iki hece yazısı
hiragana (平仮名 / ひらがな) ve
katakana (片仮名 / カタカナ).
Latin alfabesi,
rōmaji (ローマ字) de günümüz Japoncasında sık bir şekilde ve özellikle şirket adlarında, logolarda, reklamlarda ve bilgisayara Japonca metinleri girerken kullanılır. Batı tarzı
Arapça rakamlar genellikle sayılar için kullanılır, fakat geleneksel Çin-Japon rakamları da olağandır.
Japoncanın sözcük kadrosu ağır bir şekilde diğer dillerden
ödünç sözcüklerle etkilenmiştir. Çok sayıda kelime 1500 yılın üzerindeki bir devrede ya Çinceden alınmış veya Çince örneklerden türetilmiş. Japonca 19. yüzyıl sonlarından itibaren başta
İngilizce olmak üzere
Hint-Avrupa dillerinden gözle görülür miktarda kelime almıştır. İlk defa 16. yüzyılda Japonya'nın
Portekizle ve daha sonra 17. yüzyılda başlıca
Hollanda ile arasındaki özel ticaret ilişkisinden dolayı Portekizce,
Almanca ve
Hollandaca da etkili olmuştur: Japonca naifu (ナイフ) <
İngilizce knife (bıçak), Japonca pan (パン) <
Portekizce pan (ekmek).
Japonca'da
Hiragana,
Katakana ve
Kanji olmak üzere üç farklı yazı sistemi kullanılır.
Hiragana ve
Katakana'yı
alfabe (hece alfabesi) olarak nitelendirebilirsek de
Kanji için
alfabe tanımını kullanmak doğru olmaz.
Hiragana, kökeni Japonca olan kelimelerin ve ek,
bağlaç ve
edatların yazımında kullanılmaktadır. Japonca'ya diğer dillerden geçen sözcüklerin ve ses veya durum taklit eden
yansımaların (şırıl şırıl, çatır çutur, vb.) yazımında ise
Katakana alfabesi kullanılır.
Kanji ise kelime köklerini yazmakta kullanılır. Yani her bir
Kanji bir sözcüğü karşılar diyebiliriz.
Kanji'yi yazım ve birleşim kurallarından ötürü bir alfabe olarak nitelendirmek yanlış olur. Örnek olarak: Kitap anlamına gelen "hon" (ほん) sözcüğü
Kanji ile "本" şeklinde yazılır. Bugün anlamına gelen "kyou" (きょう) sözcüğü de "今日" şeklinde yazılır. Nasıl ki
Türkçe'de "bugün" sözcüğü "bu" ve "gün" sözcüklerinden türemişse; Japonca'da da "şimdi" anlamına gelen "ima" (いま) "今" ve "gün, güneş" anlamına gelen "hi" (ひ) "日" sözcüklerinin birleşmesiyle oluşmuştur ve "kyou" (きょう) olarak okunur.
Japon yazı sisteminin karmaşık gibi görünen özellikleri onu Avrupalılar tarafından öğrenilmesi zor bir dil haline getirmektedir ancak bu dili hiç bilmeyen herhangi bir insan bile Japonca yazılmış bir metine bakarak Kanjileri,Hiragana ve Katakana harflerinden kolayca ayırt edebilir.
Ayrıntı
Ayrıca, Ural-Altay Dil Ailesi'inden, yani aynı aileden olan Türkçe ve Japonca'nın dil mantığı birbirine benzediği için; Türklerin Japonca'yı, Japonların da Türkçe'yi öğrenmesi, Avrupalılara ve Afrikalılara göre daha kolaydır.
Japonca 日本語 Nihongo |
Konuşulduğu ülkeler:Japonya, Singapur, Brezilya, ABD (özellikle Hawaii), Guam, Marshall Adaları, Palau, Tayvan, Kuzey Kore, Güney Kore, Peru, Avustralya, Filipinler, Papua Yeni Gine |
Konuşan kişi sayısı:130 milyon[1] |
Sıralama:9 |
Dil grubu sınıflandırmasıAltay Dilleri
Japonca |
Resmî Durum
Resmî dil olduğu ülkelerJaponya (de facto) |
Dili düzenleyen kurumKültür müsteşarlığı Kültür encümeni devlet dili alt bölümü (de facto) |
Dil kodları
ISO 639-1ja |
ISO 639-2jpn |
SILjpn |